Bezpieczeństwo pożarowe w kawiarniach – zasady, obowiązki i dobre praktyki

Kawiarnie to miejsca, które codziennie odwiedzają tysiące osób – zarówno w celach biznesowych, jak i towarzyskich. Przyjemna atmosfera, aromat kawy i kameralny wystrój sprzyjają długim spotkaniom, ale należy pamiętać, że lokale gastronomiczne – w tym kawiarnie – niosą ze sobą realne ryzyko pożarowe. Źródła otwartego ognia, intensywnie eksploatowane urządzenia elektryczne, łatwopalne materiały i duża liczba osób przebywających w jednym pomieszczeniu sprawiają, że bezpieczeństwo pożarowe musi być traktowane priorytetowo. W artykule przedstawiamy główne zagrożenia, obowiązki właścicieli i pracowników, wymagania wynikające z przepisów oraz nowoczesne rozwiązania podnoszące poziom ochrony przeciwpożarowej w kawiarniach.

Główne zagrożenia pożarowe w kawiarniach

Urządzenia elektryczne i instalacje

Ekspresy ciśnieniowe, młynki, lodówki, zmywarki czy piecyki konwekcyjne to podstawowe wyposażenie kawiarni. Wielogodzinna praca tych urządzeń w warunkach intensywnego obciążenia sieci elektrycznej może prowadzić do przegrzewania przewodów, zwarć oraz awarii skutkujących pożarem. Regularne przeglądy instalacji są niezbędne, by minimalizować ryzyko awarii.

Otwarte źródła ognia i wysoka temperatura

W wielu kawiarniach używa się palników gazowych, pieców elektrycznych czy kuchenek indukcyjnych. Obecność otwartego ognia lub wysoka temperatura w pobliżu łatwopalnych materiałów, takich jak papierowe kubki, serwetki, kartony czy drewniane elementy wystroju, znacząco zwiększa prawdopodobieństwo pożaru.

Łatwopalne materiały i chemikalia

Poza elementami wyposażenia i opakowaniami istotnym zagrożeniem są także środki czystości i konserwujące – często zawierają substancje chemiczne, które mogą wzmagać rozwój pożaru, jeśli są niewłaściwie przechowywane.

Duże zagęszczenie osób

W godzinach szczytu kawiarnia bywa wypełniona gośćmi. W przypadku pojawienia się ognia lub zadymienia szybka i bezpieczna ewakuacja jest możliwa tylko wtedy, gdy drogi ewakuacyjne są drożne, odpowiednio oznakowane i znane personelowi.Wymagania prawne i normy w zakresie ochrony przeciwpożarowej

Podstawy prawne

W Polsce kwestie bezpieczeństwa pożarowego regulują m.in.:

  • Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz.U. z 2022 r. poz. 2057),

  • Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. nr 109, poz. 719),

  • przepisy Kodeksu pracy, nakładające na pracodawcę obowiązek zapewnienia pracownikom bezpiecznych warunków pracy,

  • normy PN-EN dotyczące instalacji elektrycznych, systemów oddymiania i sygnalizacji pożaru.

Kluczowe obowiązki właściciela kawiarni

  1. Wyposażenie obiektu w sprzęt gaśniczy dostosowany do specyfiki lokalu – gaśnice proszkowe i śniegowe są standardem, pozwalającym na gaszenie urządzeń elektrycznych oraz materiałów palnych.

  2. Zapewnienie drożnych i prawidłowo oznakowanych dróg ewakuacyjnych – zgodnie z wymaganiami rozporządzenia.

  3. Prowadzenie regularnych przeglądów instalacji elektrycznych i gazowych – co najmniej raz na 5 lat (pełna kontrola instalacji elektrycznej), a w praktyce częściej w przypadku intensywnej eksploatacji.

  4. Opracowanie instrukcji bezpieczeństwa pożarowego, jeśli powierzchnia kawiarni przekracza 1000 m² lub jeśli lokal znajduje się w obiekcie, który spełnia inne przesłanki wynikające z przepisów.

  5. Szkolenie pracowników z zakresu ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji.


Systemy ochrony przeciwpożarowej w kawiarniach

Podstawowe rozwiązania

  • Gaśnice przenośne – umieszczone w łatwo dostępnych miejscach, oznakowane i regularnie sprawdzane.

  • Instrukcje przeciwpożarowe – widoczne dla pracowników i klientów, przedstawiające procedury alarmowania i ewakuacji.

Nowoczesne systemy

W kawiarniach zlokalizowanych w dużych centrach handlowych lub w nowoczesnych budynkach użyteczności publicznej coraz częściej stosuje się:

  • systemy sygnalizacji pożaru (SAP) – wykrywające dym, podwyższoną temperaturę lub obecność gazów,

  • systemy oddymiania – które utrzymują widoczność na drogach ewakuacyjnych i ograniczają ryzyko zatrucia dymem,

  • automatyczne instalacje gaśnicze – takie jak tryskacze wodne, zdolne do powstrzymania rozwoju pożaru jeszcze przed przyjazdem straży pożarnej.

Procedury ewakuacyjne – klucz do bezpieczeństwa gości i personelu

Każda kawiarnia powinna posiadać plan ewakuacji dostosowany do swojej lokalizacji i wielkości. Najważniejsze zasady:

  • wyznaczenie ról personelu – jedna osoba odpowiada za wezwanie straży pożarnej, inna za koordynowanie wyprowadzania gości,

  • oznakowanie dróg ewakuacyjnych – zgodnie z normami PN-EN ISO 7010,

  • instrukcje postępowania w sytuacji zagrożenia – umieszczone w widocznych miejscach, dostępne także dla klientów,

  • ćwiczenia ewakuacyjne – organizowane w dużych lokalach lub obiektach sieciowych, pozwalające przećwiczyć procedury i zidentyfikować słabe punkty.

Budowanie kultury bezpieczeństwa w kawiarni

Skuteczna ochrona przeciwpożarowa nie sprowadza się wyłącznie do przepisów czy technicznych systemów zabezpieczeń. Równie istotna jest kultura bezpieczeństwa, obejmująca:

  • utrzymywanie porządku na stanowiskach pracy,

  • unikanie składowania materiałów łatwopalnych w pobliżu źródeł ciepła,

  • przestrzeganie zasad użytkowania urządzeń elektrycznych,

  • natychmiastowe reagowanie na wszelkie usterki i nieprawidłowości.

Świadomość pracowników i ich codzienne nawyki w zakresie bezpieczeństwa mają bezpośredni wpływ na poziom ochrony całego obiektu.

Bezpieczeństwo pożarowe w kawiarniach to temat wymagający odpowiedzialności zarówno ze strony właścicieli, jak i personelu. Połączenie odpowiedniego wyposażenia technicznego, zgodności z przepisami prawa, sprawnie opracowanych procedur ewakuacyjnych oraz kultury bezpieczeństwa pozwala zminimalizować ryzyko i zapewnić klientom komfortowe warunki korzystania z lokalu. Inwestycja w nowoczesne systemy przeciwpożarowe i szkolenia pracowników to nie tylko spełnienie wymagań prawnych, ale przede wszystkim troska o życie, zdrowie i zaufanie gości.

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Klasyfikacja gaśnic – rodzaje, oznaczenia i zastosowanie w praktyce

Zagrożenia pożarowe w serwerowniach – analiza ryzyka i regulacje

Profesjonalny przewodnik: Testowanie i kontrola instalacji tryskaczowej krok po kroku