Rola i konserwacja drzwi przeciwpożarowych w systemie bezpieczeństwa budynków

Drzwi przeciwpożarowe stanowią kluczowy element systemu ochrony przeciwpożarowej każdego budynku. Ich konstrukcja pozwala na skuteczne powstrzymywanie rozprzestrzeniania się ognia i dymu przez okres od 30 do nawet 60 minut, co umożliwia bezpieczną ewakuację osób oraz usprawnia działania służb ratunkowych.

Pomimo ich znaczenia, znaczna część drzwi przeciwpożarowych w budynkach na terenie Wielkiej Brytanii jest niewłaściwie utrzymywana, uszkodzona lub błędnie zamontowana. Zgodnie z danymi programu Fire Door Inspection Scheme, aż 75% skontrolowanych drzwi przeciwpożarowych w 2022 roku nie spełniało podstawowych wymogów technicznych, co uniemożliwiało ich skuteczne działanie w sytuacji zagrożenia pożarowego.

Brak regularnej konserwacji drzwi przeciwpożarowych może prowadzić do ich awarii, często z dramatycznymi konsekwencjami. Dane London Fire Brigade wskazują, że w obiektach, gdzie przeprowadzane są regularne kontrole i konserwacje drzwi przeciwpożarowych, liczba obrażeń odniesionych w wyniku pożarów może zostać zmniejszona nawet o 78%.

Zgodnie z Rozporządzeniem o reformie przepisów w zakresie bezpieczeństwa przeciwpożarowego z 2005 roku (Regulatory Reform (Fire Safety) Order 2005), na tzw. „osobie odpowiedzialnej” – najczęściej właścicielu lub zarządcy budynku – spoczywa prawny obowiązek zapewnienia, że drzwi przeciwpożarowe znajdują się w dobrym stanie technicznym i są zdolne do spełnienia swojej funkcji w przypadku wystąpienia pożaru.

Elementy wymagające regularnej kontroli obejmują:

• automatyczne i pełne domykanie się drzwi;

• nienaruszone i prawidłowo zamontowane uszczelki przeciwpożarowe;

• szczeliny wokół skrzydła drzwi nieprzekraczające 3 mm;

• sprawność zawiasów, samozamykaczy i obecność wymaganego oznakowania.

W przypadku drzwi zlokalizowanych w miejscach o dużym natężeniu ruchu zaleca się przeprowadzanie kontroli co najmniej raz na trzy miesiące. Dodatkowo, przynajmniej raz w roku inspekcja powinna być przeprowadzona przez wykwalifikowanego specjalistę.

Zaniedbanie konserwacji drzwi przeciwpożarowych stanowi nie tylko naruszenie obowiązujących przepisów, lecz przede wszystkim realne zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi. Właściwie utrzymane i sprawne drzwi przeciwpożarowe mogą decydować o skutecznej ewakuacji i uniknięciu tragedii.

Znaczenie szkoleń i świadomości użytkowników budynku

Oprócz regularnych przeglądów technicznych, niezbędne jest również podnoszenie świadomości wśród użytkowników budynków na temat znaczenia drzwi przeciwpożarowych. Niewłaściwe korzystanie z tych elementów – np. klinowanie ich w pozycji otwartej, usuwanie samozamykaczy czy zasłanianie oznakowań – może znacząco obniżyć ich skuteczność w przypadku zagrożenia.

Właściciele i zarządcy budynków powinni zapewnić personelowi odpowiednie szkolenia obejmujące:

• podstawowe zasady działania drzwi przeciwpożarowych;

• sposoby rozpoznawania usterek i nieprawidłowości;

• procedury zgłaszania usterek do administratora budynku lub służb technicznych.

W przypadku obiektów użyteczności publicznej, biur, szkół czy szpitali, takie działania mają szczególne znaczenie – zapewnienie właściwego działania drzwi przeciwpożarowych może bezpośrednio przełożyć się na skuteczność ewakuacji setek osób.

Systemowe podejście do nadzoru i dokumentacji

Współczesne podejście do zarządzania bezpieczeństwem przeciwpożarowym opiera się na dokumentowaniu przeprowadzanych inspekcji oraz tworzeniu planów przeglądów i konserwacji. Stosowanie cyfrowych systemów zarządzania umożliwia:

• automatyczne planowanie okresowych przeglądów;

• ewidencjonowanie usterek i działań naprawczych;

• generowanie raportów zgodności z przepisami;

• weryfikację gotowości poszczególnych stref budynku pod kątem ochrony przeciwpożarowej.

Wdrożenie takiego systemu pozwala nie tylko na zwiększenie bezpieczeństwa, ale również na minimalizację ryzyka odpowiedzialności prawnej wynikającej z ewentualnych zaniedbań.

Wnioski końcowe

Drzwi przeciwpożarowe, mimo że często niedoceniane w codziennym funkcjonowaniu obiektów, odgrywają fundamentalną rolę w ograniczaniu skutków pożarów i ochronie życia ludzkiego. Ich prawidłowe funkcjonowanie nie jest przypadkiem – wymaga przemyślanej strategii utrzymania, stałego nadzoru oraz zaangażowania zarówno osób odpowiedzialnych za budynek, jak i jego użytkowników.

Inwestycja w systematyczne kontrole, szkolenia i nowoczesne narzędzia zarządzania może nie tylko zapewnić zgodność z obowiązującymi przepisami, ale przede wszystkim stworzyć środowisko bezpieczne i przygotowane na ewentualne zagrożenia pożarowe.