Bezpieczeństwo pożarowe w Indiach a zaniedbania

Niszczycielskie pożary, które wybuchły w centrum gier w Rajkot w stanie Gujarat i klinice noworodkowej w Delhi, oddzielone czasowo o 24 godziny, w wyniku których zginęło ponad 30 osób, są kolejnym ponurym przypomnieniem jednego z podstępnych zagrożeń Indii: powszechnego zaniedbania bezpieczeństwa pożarowego budynków przez wszystkie zainteresowane strony – od budowniczych i właścicieli po organy regulacyjne. Mimo że Biuro Indyjskich Standardów określiło szczegółowe protokoły bezpieczeństwa przeciwpożarowego w swoim Krajowym Kodeksie Budowlanym Indii (NBC) z 2016 roku, dokument ten ma charakter zalecający, ponieważ straż pożarna podlega państwu i jest egzekwowana na poziomie gminy. Zwykłe lekceważenie indyjskich norm bezpieczeństwa przeciwpożarowego jest widoczne w pierwszych linijkach strony „O straży pożarnej – tło” na stronie internetowej Dyrektora Generalnego Straży Pożarnej podlegającej Ministerstwu Spraw Wewnętrznych, gdzie czytamy: „Służba straży pożarnej nie jest dobrze zorganizowana w Indiach”, oraz „w ostatnich latach wymagania dotyczące ochrony przeciwpożarowej wielokrotnie wzrosły, podczas gdy rozwój straży pożarnej nie poczynił znacznych postępów”.

Krajowy Urząd ds. Zarządzania Katastrofami zalecił 13. Komisji Finansowej przydział 7000 crore funtów na modernizację indyjskich służb przeciwpożarowych i ratunkowych. Komisja uznała jednak, że potrzeba jest niemal 90 000 crore funtów, aby dostosować system gotowości na wypadek pożaru i sytuacji awaryjnych do potrzeb. W odpowiedzi Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z 2019 roku skierowanej do Rajya Sabha wskazano, że w Indiach istnieje tylko 3377 remiz strażackich, podczas gdy w krajowym raporcie z 2012 roku na temat zagrożeń pożarowych i analizy ryzyka podano ponad dwukrotnie większą liczbę. Niedobory kadrowe są jeszcze bardziej przerażające. W 2019 roku w całym kraju było zaledwie około 55 000 strażaków, podczas gdy siedem lat wcześniej zapotrzebowanie wynosiło około 560 000. W lipcu zeszłego roku Centrum z opóźnieniem odłożyło 5000 crore funtów, prosząc stany o wydanie kolejnych 1400 crore funtów na modernizację służb ratunkowych. Jest to zgodne z zaleceniem 15. Komisji Finansowej, aby przeznaczyć 12,5% wszystkich alokacji na krajowe i państwowe fundusze reagowania na klęski żywiołowe. W obliczu rosnących fal upałów i ekstremalnych zjawisk pogodowych w całym kraju, konieczna jest synchronizacja NBC z 2016 roku oraz Kodeksu Budowlanego Oszczędzającego Energię, aby podjąć holistyczne podejście do przeciwdziałania pożarom. Standardy dotyczące materiałów konstrukcyjnych, okablowania elektrycznego, klimatyzacji oraz całej gamy materiałów chłodzących wymagają modernizacji. Co ważniejsze, indyjskie władze polityczne, biurokracja, decydenci i przedsiębiorcy muszą pilnie zająć się tym podstępnym zagrożeniem.

W kontekście rosnącej liczby pożarów, szczególnie istotne jest zwrócenie uwagi na montaż wentylacji pożarowej w budynkach. Wentylacja pożarowa odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa osób przebywających w budynku oraz w minimalizowaniu szkód spowodowanych przez ogień. Systemy te są zaprojektowane w celu kontrolowania i odprowadzania dymu oraz gorących gazów, które powstają podczas pożaru. Po pierwsze, odpowiednia wentylacja pożarowa umożliwia bezpieczną ewakuację osób z zagrożonego budynku. W przypadku pożaru, dym może szybko wypełnić pomieszczenia, ograniczając widoczność i utrudniając oddychanie. Systemy wentylacji pożarowej pomagają w odprowadzaniu dymu, co zwiększa szanse na skuteczną ewakuację i zmniejsza ryzyko zatrucia dymem. Po drugie, wentylacja pożarowa ma kluczowe znaczenie dla działania straży pożarnej. Umożliwia ona szybkie i bezpieczne wejście do budynku, co pozwala na efektywniejsze prowadzenie akcji ratunkowych i gaśniczych. Systemy te pomagają również w kontrolowaniu temperatury wewnątrz budynku, co zmniejsza ryzyko zawalenia się konstrukcji. Po trzecie, wentylacja pożarowa może ograniczyć rozprzestrzenianie się ognia. Dym i gorące gazy są głównymi czynnikami, które przyczyniają się do rozwoju pożaru. Usuwanie tych produktów spalania za pomocą wentylacji pożarowej może spowolnić rozwój pożaru i dać więcej czasu na jego opanowanie.

Implementacja skutecznych systemów wentylacji pożarowej wymaga przestrzegania ściśle określonych standardów i regulacji. Niezbędne jest regularne przeglądanie i konserwacja tych systemów, aby zapewnić ich niezawodność w sytuacji kryzysowej. Niestety, w wielu budynkach w Indiach te standardy są zaniedbywane, co prowadzi do tragicznych konsekwencji. Oprócz wdrożenia nowoczesnych systemów wentylacji pożarowej, konieczne jest również prowadzenie kampanii edukacyjnych skierowanych do właścicieli budynków, zarządców i mieszkańców. Zrozumienie znaczenia tych systemów oraz podstawowych zasad bezpieczeństwa pożarowego może znacząco wpłynąć na poprawę ogólnego poziomu bezpieczeństwa w kraju. W obliczu narastających zagrożeń pożarowych, wynikających zarówno z ludzkiej działalności, jak i zmieniających się warunków klimatycznych, priorytetem powinno być zwiększenie inwestycji w systemy wentylacji pożarowej i inne środki ochrony przeciwpożarowej. Tylko poprzez skoordynowane działania na poziomie lokalnym i krajowym można skutecznie przeciwdziałać skutkom pożarów i chronić życie oraz mienie obywateli Indii.