Testy dymowe w biurowcach – jak ocenić skuteczność systemów wentylacji pożarowej?
Skuteczność systemów wentylacji pożarowej w nowoczesnych biurowcach ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo ludzi i efektywność ewakuacji w razie pożaru. Jedną z kluczowych metod weryfikacji poprawności ich działania są testy dymowe, pozwalające ocenić, jak system reaguje w warunkach zbliżonych do rzeczywistego zagrożenia.
W niniejszym artykule przedstawiamy, na czym polegają testy dymowe, dlaczego warto je przeprowadzać w biurowcach oraz jakie wnioski można z nich wyciągnąć w kontekście projektowania, modernizacji i eksploatacji systemów oddymiania.
Czym są testy dymowe?
Testy dymowe to kontrolowane próby, polegające na wytworzeniu sztucznego dymu w wybranych strefach budynku, w celu sprawdzenia:
kierunku i szybkości jego przepływu,
skuteczności odprowadzania dymu przez klapy i wentylatory oddymiające,
działania napowietrzania kompensacyjnego,
widoczności na drogach ewakuacyjnych.
W odróżnieniu od testów teoretycznych czy symulacji komputerowych, testy dymowe umożliwiają bezpośrednią obserwację zjawisk zachodzących w danym obiekcie – w jego realnej geometrii, z istniejącą instalacją wentylacyjną, przy aktualnych warunkach eksploatacyjnych.
Dlaczego warto przeprowadzać testy dymowe w biurowcach?
Biurowce charakteryzują się zróżnicowaną kubaturą, obecnością wielu poziomów, szybów windowych i przestrzeni technicznych. Taka struktura może sprzyjać niekontrolowanemu rozprzestrzenianiu się dymu – nawet mimo istnienia systemu oddymiania.
Testy dymowe pozwalają:
zweryfikować rzeczywiste działanie systemu wentylacji pożarowej,
wykryć błędy projektowe lub wykonawcze,
sprawdzić integrację systemów: SSP, klap oddymiających, centrali BMS,
ocenić skuteczność działania klap napowietrzających,
potwierdzić skuteczność przyjętych scenariuszy pożarowych,
poprawić widoczność na drogach ewakuacyjnych,
dostosować czas zadziałania poszczególnych komponentów systemu.
Jak przebiega test dymowy w praktyce?
Etap przygotowania
Na podstawie dokumentacji projektowej i stref pożarowych ustala się lokalizacje testowe. Wykonywana jest inspekcja systemów wentylacji pożarowej i ich sterowania. Opracowuje się harmonogram i plan działań z uwzględnieniem bezpieczeństwa uczestników.Generowanie dymu testowego
Wykorzystuje się nietoksyczny dym techniczny – zazwyczaj na bazie gliceryny – który ma zbliżoną gęstość do rzeczywistego dymu pożarowego. Dym wprowadza się punktowo (np. w pomieszczeniu biurowym, korytarzu, szybie windowym).Rejestracja i ocena efektów
Obserwuje się zachowanie dymu: kierunek jego przemieszczania, tempo usuwania przez klapy, widoczność w korytarzach i strefach ewakuacyjnych. Całość dokumentowana jest w formie wideo oraz raportu.Podsumowanie i rekomendacje
Na podstawie obserwacji sporządza się raport powykonawczy, zawierający rekomendacje dotyczące ewentualnych korekt w ustawieniach systemu lub konieczności jego rozbudowy.
Najczęściej wykrywane nieprawidłowości
Podczas testów dymowych w biurowcach najczęściej wykrywane są:
opóźnienia w zadziałaniu klap oddymiających,
nieprawidłowa synchronizacja z SSP,
brak odpowiedniego napowietrzania,
zbyt mała powierzchnia czynna oddymiania,
cofanie się dymu na drogi ewakuacyjne,
niewłaściwa lokalizacja detektorów dymu.
Testy dymowe a obowiązujące przepisy
Choć testy dymowe nie są jeszcze obowiązkowym elementem odbioru systemów wentylacji pożarowej w Polsce, coraz częściej są zalecane przez rzeczoznawców ppoż. i inwestorów, zwłaszcza w przypadku:
budynków wysokich (WW),
biurowców z otwartą przestrzenią (open space),
obiektów modernizowanych lub zmieniających funkcję,
wdrażania systemów zintegrowanych (np. SafetyWay, BMS).
Testy powinny być przeprowadzane zgodnie z normą PN-EN 12101 oraz wytycznymi producentów systemów oddymiania.
Nowoczesne narzędzia wspierające testy – przykład systemu SafetyWay
Systemy takie jak SafetyWay umożliwiają pełną kontrolę nad urządzeniami wentylacji pożarowej: klapami, wentylatorami, czujkami i przyciskami oddymiania. Dzięki temu testy dymowe można przeprowadzić precyzyjnie, a ich wyniki zautomatyzować i zarchiwizować.
Dodatkowo:
umożliwiają tworzenie dynamicznych scenariuszy pożarowych,
pozwalają na testowanie systemu bez ingerencji w codzienną pracę biura,
ułatwiają utrzymanie zgodności z przepisami i dokumentacją techniczną.
Testy dymowe w biurowcach to nie tylko narzędzie weryfikacji, ale również sposób na potwierdzenie skuteczności całego systemu wentylacji pożarowej. Pozwalają ocenić realne zachowanie się dymu, skrócić czas ewakuacji i zwiększyć szanse na bezpieczne opuszczenie budynku w razie pożaru. Wdrażanie ich jako stałego elementu odbiorów technicznych lub przeglądów okresowych to inwestycja w bezpieczeństwo użytkowników i trwałość infrastruktury.
Komentarze
Prześlij komentarz