Znaczenie digitalizacji w bezpieczeństwie budynku

Dyrektor ds. zarządzania konserwacją drzwi przeciwpożarowych omawia znaczenie digitalizacji oraz roli tzw. „złotej nici” w zapewnieniu wszechstronnego bezpieczeństwa przez cały cykl życia budynku.

Raport „Building a Safer Future” z 2018 r., opracowany na zlecenie Dame Judith Hackitt, stwierdził, że obowiązujące przepisy budowlane i przeciwpożarowe, a także procedury stosowane przy wznoszeniu wysokich budynków, są niewystarczające i nie spełniają swoich założeń.

Jednym z kluczowych zaleceń raportu było wprowadzenie cyfryzacji danych o produktach, czyli tzw. „złotej nici”. Jest to narzędzie pozwalające na efektywne i dokładne przechowywanie oraz zarządzanie informacjami o projektowaniu, budowie i użytkowaniu budynków.

„Złota nić” pełni jednak nie tylko rolę archiwizacji danych, ale także funkcję platformy łączącej wszystkie kluczowe podmioty w branży budowlanej – od architektów i inżynierów, przez wykonawców i producentów, po właścicieli budynków. Dzięki temu narzędziu możliwa jest przejrzysta współpraca, która gwarantuje, że wszelkie działania są zgodne z obowiązującymi przepisami, a potencjalne zagrożenia dla bezpieczeństwa mogą być identyfikowane i eliminowane przez cały okres eksploatacji budynku.

To podejście stanowi fundamentalną zmianę w podejściu sektora budowlanego do kwestii bezpieczeństwa, eliminując fragmentaryczne praktyki, w których istotne informacje mogą zostać utracone lub pominięte, co może prowadzić do poważnych konsekwencji. Kompleksowy i zintegrowany rejestr cyfrowy, który tworzy „złota nić”, jest gwarantem, że bezpieczeństwo pozostaje priorytetem na każdym etapie użytkowania budynku, chroniąc zarówno jego strukturę, jak i mieszkańców.

Branża budowlana wciąż zmaga się jednak z wyzwaniami. Raport wskazał na liczne niedociągnięcia i zwrócił uwagę na problemy kulturowe, takie jak ignorowanie wymogów, obojętność wobec standardów, brak jasno określonych ról i odpowiedzialności oraz niedostateczne narzędzia regulacyjne i nadzorcze.

Minęło sześć lat, a problemy te nadal istnieją. Badania przeprowadzone przez Construction Leadership Council (CLC) wykazały, że większość firm produkcyjnych nie docenia istoty cyfryzacji dokumentacji – 92% producentów produktów nie postrzega cyfryzacji jako istotnego zagadnienia, a ponad połowa z nich „nie widzi potrzeby jej wdrażania”.

Większość, bo aż 85% firm, udostępnia informacje o produktach głównie w formatach PDF lub drukowanych, a jedynie 8% kiedykolwiek stworzyło obiekt BIM (Building Information Modeling). Ponad połowa respondentów stwierdziła, że ich środowisko pracy jest częściowo zdigitalizowane, ale mimo tego niewielu z nich rozumie, czym cyfryzacja jest w praktyce.

Nawet wśród firm, które uważają siebie za częściowo zdigitalizowane, często występuje zasadnicze niezrozumienie pojęcia digitalizacji. Często utożsamiają ją jedynie z korzystaniem z komputerów lub systemów internetowych, podczas gdy prawdziwa cyfryzacja to kompleksowe podejście do zarządzania i integracji kluczowych informacji o bezpieczeństwie przez cały cykl życia budynku.

Jasne jest, że branża budowlana wciąż nie spełnia wymogów regulacyjnych dotyczących digitalizacji informacji o produktach, pomimo tragicznego doświadczenia po pożarze w Grenfell Tower. Aby skutecznie wdrożyć to podejście, konieczne są szerokie szkolenia, które pomogą zrozumieć istotę tej „złotej nici”.

Digitalizacja informacji o budynkach stanowi również istotny element Ustawy o bezpieczeństwie budynków z 2023 roku. Pracownicy branży budowlanej muszą jak najszybciej przyjąć to podejście, aby zapewnić zgodność z nowymi regulacjami.

Ryzyko praktyk silosowych

Obecnie producenci, instalatorzy, inspektorzy i właściciele nieruchomości często działają w izolacji, skupiając się jedynie na własnych zadaniach, bez uwzględniania wpływu swoich działań na kolejne etapy cyklu życia budynku. Taki brak koordynacji skutkuje niedostateczną komunikacją, ograniczonym nadzorem oraz brakiem „złotej nici” łączącej wszystkie dane o produkcie, co może skutkować niezidentyfikowaniem kluczowych zagrożeń dla bezpieczeństwa.

Grenfell Tower stanowi drastyczne przypomnienie zagrożeń wynikających z odizolowanych działań. Raport dr Barbary Lane ujawnił, że żadne ze 106 drzwi przeciwpożarowych zamontowanych w 2011 r. nie spełniało wymogów przepisów budowlanych z 2013 r. Co więcej, samozamykacze były odłączone, co mogło przyspieszyć rozprzestrzenianie się ognia, utrudniając ewakuację mieszkańcom. Właściwe zarządzanie cyfrowymi danymi mogłoby pozwolić na wczesne wykrycie i usunięcie tych niedociągnięć, dzięki czemu drzwi przeciwpożarowe mogłyby pełnić swoją kluczową funkcję ochronną.

„Złota nić” nie jest jedynie formalnym wymogiem – to kompleksowe podejście, które ma na celu zapewnienie bezpiecznej współpracy i odpowiedzialności w całej branży budowlanej.

Wdrażanie złotej nici

Nowoczesne technologie znacznie ułatwiają wdrożenie „złotej nici”. Przykładem mogą być drzwi przeciwpożarowe wyposażone w cyfrowe identyfikatory BIM, które umożliwiają natychmiastowy dostęp do internetowej bazy danych z informacjami o instalacji, kontrolach i zgodności z przepisami. Takie cyfrowe „kołki bezpieczeństwa” zapewniają dostęp do kluczowych danych nawet w przypadku zniszczenia drzwi.

Mimo tej innowacji, stopień wdrożenia digitalizacji w branży jest nadal ograniczony. Aby zapewnić aktualność i dostępność danych przez cały cykl życia budynku, niezbędne jest szersze wdrożenie digitalizacji w całym łańcuchu dostaw oraz odpowiednie przeszkolenie pracowników. Firma Fire Door Maintenance, działająca w ramach UAP, aktywnie wspiera ten proces, prowadząc w Wielkiej Brytanii pierwsze centrum szkoleniowe, które oferuje kompleksowe zajęcia z zakresu montażu drzwi przeciwpożarowych, ich zgodności z przepisami oraz wyboru odpowiednich komponentów.

Zrozumienie i wdrażanie koncepcji „złotej nici” przez cały proces budowlany to nie tylko kwestia zgodności z regulacjami. To zaangażowanie w ochronę życia i zapewnienie, że tragedie takie jak Grenfell już nigdy się nie powtórzą.